Według jednej z definicji okultyzm to zespół poglądów oraz praktyk magicznych charakteryzujący się tajnością i przekazywany jedynie wybranym osobom. Totalitaryzm z kolei to system rządów mający na celu całkowitą kontrolę nad wszystkimi aspektami życia jednostek społecznych. Na pierwszy rzut oka zjawiska te mają ze sobą niewiele wspólnego, lecz już głębsze poznanie wskazuje na wiele podobieństw.
Zaliczyć można do nich niewątpliwie elitaryzm – wiedza okultystyczna dostępna jest wszak określonym zrzeszeniom czy zakonom, nazizm opierał się na elitach, a komunizm w blankistowskich założeniach miał być wdrażany przez nieliczną i wtajemniczoną grupę.
Najważniejszym łącznikiem tych pojęć jest jednak negatywny stosunek wobec Kościoła Rzymskokatolickiego. W większości systemów związanych z okultyzmem i gnozą dążono do przeistoczenia człowieka w Boga, celem nazistów było zaprowadzenie własnej religii rasy opartej na volkizmie i neopogaństwie, komunistów zaś – agresywnego ateizmu i kultu jednostki. Dzięki badaczom idei i religii takim jak Adorno, Goodrick-Clarcke czy Introvigne wiemy, że w kształtowaniu totalitaryzmów niemałe znaczenie miały rozmaite nurty myślowe. Wpływ tradycji okultystycznej i ezoteryzmu na politykę jest jednak nadal pomijany, a wręcz lekceważony przez naukowy mainstream, który nie traktuje tego problemu z należytą powagą. O ile oddziaływanie połączonego z neopogańską mistyką okultyzmu na ideologię nazizmu jest dziś powszechnie znane, o tyle związek ponadnaturalnych idei z komunizmem – ideologią wyznającą materializm dialektyczny, negujący przecież wszelkie odstępstwa od twardo narzuconych norm – może zaskakiwać.
***
W niniejszym numerze LUXa dowiecie się, co wspólnego mogą mieć zwolennicy rooseveltowskiego New Dealu z satanizmem, rodzimi przedwojenni mesjaniści z okultystami czy radykalny islam z nazizmem. Do tego recenzja serialu The OA oscylującego wokół filozofii New Age i fragment nadnaturalnego kryminału autorstwa Adama Podlewskiego. Na deser coś przyziemnego z gatunku realizmu politycznego, czyli fragment Złowrogiego Cienia Marszałka Rafała Ziemkiewicza wraz z recenzją naszego redaktora naczelnego Jerzego Kopańskiego.
Tomasz Krok, redaktor prowadzący
[/cs_text]
REDAKCJA:
Zarząd: Tomasz Krok (redaktor prowadzący), Jerzy Kopański (redaktor naczelny), Mateusz K. Dziób.
Redakcja: Piotr Krajski (sekretarz redakcji), Oliwia Kacprzak (korekta i redakcja), Joanna M. Wal, Maciej Kalbarczyk, Paweł Rzewuski, Jarosław J. Żejmo
Współpracownicy: Krzysztof Bielecki, Monika G. Bartoszewicz, Marcin Darmas, Marcin Herman, Łukasz Kucharczyk, Martyna Ochnik, Anna Stępniak, Maciej Woźniak
-
Miesięcznik LUX finansowany jest przez
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego