Wiesław Weiss, Kult. Biała Księga, wyd. 3 rozszerz., Wydawnictwo Kosmos Kosmos, Warszawa 2018, s. 608, IBSN 9788394214074
Zostałem muzykiem i nie ma innej alternatywy.
Kazik Staszewski
Na rynku dostępnych jest już kilka pozycji dotyczących Kultu i na ogół są to wartościowe prace w porównaniu do typowych książek z gatunku biografii muzycznych, które nie nadają się do czytania. Przed laty próbę opisania fenomenu Staszewskiego w książce „Kult Kazika” (2000) podjął się Leszek Gnoiński. Była to opowieść o karierze zespołu, ale także wszystkich działaniach Kazika i pozostałych muzyków poza macierzystą formacją. Książka była wydana bardzo efektownie z dużą ilością zdjęć. Do publikacji dołączono również płytę z niepublikowanymi wcześniej nagraniami. Inną drogą poszedł Rafał Księżyk, który w 2015 roku opublikował wywiad – rzekę „Idę tam, gdzie idę”, który przeprowadził z Kazikiem Staszewskim. Z kolei Wiesław Weiss jest autorem dwóch interesujących pozycji: omawianej tu – „Kult. Biała Księga, czyli wszystko o wszystkich piosenkach” (2012) oraz „Kazik. Biała Księga” (2017). Obie prace zawierają nieznane fakty, anegdoty i opowieści z życia formacji.
Nowa, trzecia już edycja „Białej Księgi Kultu” z 2018 roku w odróżnieniu od drugiego wydania jest też albumem, prezentującym około tysiąca zdjęć, z których większość nie była nigdy dotąd publikowana. Na wstępie wypada stwierdzić, że jej autor Wiesław Weiss (ur. 1956) jest współzałożycielem i redaktorem naczelnym kultowego pisma „Tylko Rock” (1991-2002), oraz jego późniejszej mutacji „Teraz Rock” (od 2003). W jego dorobku znajduje się wydana w kilku wersjach „Rock. Encyklopedia” (od 1991). Jest też autorem trzech książek poświęconych Pink Floyd, a także publikacji o Tomaszu Beksińskim (2016).
Nowe wydanie „Białej Księgi” nie jest na pewno pracą, którą da się przeczytać „od deski do deski”. Autor zadał sobie trud dotarcia do wielu współpracowników Kazika, którzy opowiedzieli o szczegółach powstawania poszczególnych piosenek i płyt Kultu. Praca obejmuje okres od 1979 roku, gdy Kazik zaczynał swoją karierę w zespołach: Poland (1979-1981) oraz Novelty Poland (1981) w czasie, gdy na świecie zaczęła opadać fala punk – rocka.
W kolejnych rozdziałach Weiss prezentuje historię zespołu aż do wydania płyty „Hurra” (2009). Powstanie każdego longplaya jest omówione w szczegółach. Rozmówcami Weissa nie byli jedynie członkowie Kultu, ale i dziennikarze muzyczni oraz osoby z polskiego show-biznesu związani z grupą. Dodatkowo otrzymujemy opowieść o powstaniu z każdej z piosenek. Wszystko można porównać do powieści szkatułkowej. Jest tu niemal wszystko: od historii pobicia Kazika w Stodole, przez słynny dworzec kolejowy w Kutnie, a kończąc na opowieściach o LSD, alkoholu i seksie uciekającym przez okno…
Śmiało stwierdzić, iż jest to rzetelne kompendium wiedzy o Kulcie, przepełnione arcyciekawymi anegdotami. Dodatkowo dzięki dużemu formatowi wydawnictwa, w efektowny sposób udało się tu zamieścić imponującą ilość nieznanych, często zaskakujących prywatnych zdjęć oraz rękopisów utworów czy prywatnych listów. Recenzowana praca jest bez wątpienia potrzebna i powinna być traktowana jako ważna część historii polskiej muzyki rozrywkowej. Publikacja co warto podkreślić, nie jest jednak przeznaczona jedynie dla grona fanów Kultu i Kazika Staszewskiego. Prosta narracja i wartki język sprawiają, że może po nią sięgnąć dosłownie każdy, rzadko się bowiem zdarza, aby praca dziennikarza muzycznego była napisana w tak przystępny, a zarazem wartki sposób.